‘Mijn moeder kon mij geen Duitse woordjes overhoren zonder dat blaffend te doen’

Margo Pluijter is beleidsadviseur en speelt in de theatervoorstelling ‘Overleven is Herinneren’ een verzetsvrouw die samen met anderen drie concentratiekampen overleefde. ‘De hechtheid van de groep was deel van hun overlevingskracht en dat is wat het stuk laat zien.’ 

Fragmenten van het interview uit het artikel van Hogeschool Rotterdam:

… ‘Wat de vrouwen kenschetst is dat ze onderling heel erg solidair waren, vriendschappen hadden en elkaar erdoor sleepten. Het waren veelal jonge meiden, vaak studenten van twintig tot vijfentwintig jaar die humor gebruikten om te overleven. Een keer in de zoveel tijd kregen ze bijvoorbeeld schone kleren. Dat was willekeurig bij elkaar geraapt en paste natuurlijk niet. Daarmee gingen ze dan modeshows houden; zo maakten ze van een linten en vodden een kanten lingeriesetje. Ze hadden dan de grootste lol en dat hielp hen weer door de dag heen. De hechtheid van de groep was deel van hun overlevingskracht en dat is wat het stuk laat zien. Het is niet alleen zware kost maar ook humor, en het gaat over samenwerking en vriendschap.”…

…‘Mijn ouders hebben de oorlog heel duidelijk meegemaakt, dat speelde zeker een rol in ons gezin. We mochten niet naar de Duitse tv kijken, in ieder geval niet waar zij bij waren, en mijn moeder kon mij geen Duitse woordjes overhoren zonder dat blaffend te doen. Woorden als mitkommen, aussteigen en aufmachen waren zeer beladen. De oorlog was dus erg aanwezig. Ik merk nu aan mijn eigen dochter dat de oorlog voor haar echt ver weg is. Ik ben nog net van de generatie die de verhalen van overlevenden heeft gehoord en dat ook nog kan doorgeven. Dat is denk ik ook een reden waarom ik dit nu doe. En ik merk nu door Oekraïne dat de oorlog weer veel dichterbij is en dat doet ook wat met ons spel. Het is intenser.”…

Lees het hele artikel op de website van de Hogeschool

Foto: (c) Margo Pluijter

Regisseur Peter Meijer

Bevlogen Regisseur Peter Meijer spreekt de 28 actrice van de voorstelling Overleven is Herinneren toe vanaf een 3 hoog barak stapelbed

Regisseur Peter Meijer uit Gouda is gepassioneerd en bevlogen om het verhaal van de 652 Nederlandse verzetsvrouwen in Vught, Ravensbrück en Dachau getrouw aan de dagboeken, ervaringen van de vrouwen zelf en de memoires te vertellen in de theaterbewerking van het boek “Samen Eervol Overleefd”.

Het menselijke verhaal hoe mensen, en met name vrouwen zware omstandigheden overleven, het dagelijks leven draagbaar maken door humor, zorg en solidariteit. We zien het als we om ons heen kijken.

In de voorstellingen van “Overleven is Herinneren” wordt dit thema krachtig verteld door 28 vrouwen. Die net als de gevangengenomen verzetsvrouwen veelal vreemden waren voor elkaar en toch op elkaar aangewezen worden. Je ziet en hoort hoe zij een groep vormden en dat er een krachtige eendracht ontstaat.

Nog enkele kaarten beschikbaar voor dit uitzonderlijke project in de Goudse Schouwburg op zaterdag 30 april 20:30u en zondagmiddag 1 mei 14:30u.

Bestel direct uw kaarten via de Goudse Schouwburg! Bijna uitverkocht.

Dit verhaal moet u gezien en ervaren hebben!

Zien we u op 30 april of 1 mei?

Rood Kruis op je jas

Rode kruizen op gevangenis jassen in het AGFA-commando van Dachau.

200 Nederlandse vrouwen zijn vanuit Vught via Ravensbrück met 2 treinreizen in veewagons naar Dachau-München vervoerd, omdat zij de regels overtraden, verzet pleegde of onderduikers en piloten hielpen.

Anneke van der Horst verft en naait de rode kruizen op de Dachau jassen!

Moedige vrouwen gebrandmerkt letterlijk door de kruizen op hun jas en figuurlijk hun leven lang door de onmenselijkheden die zij meemaakten in WOII en de nazi kampen.

Toch overleefden zij.
Ze bleven zich gezamenlijk verzetten, toonden moedig solidariteit wat volgde in het bunkerdrama in Vught 1944.

Zongen brutaal het parachutistenlied van Nationale Glorie, terwijl zij met 652 vrouwen na een 3 daagse treinreis in overvolle veewagons Ravensbrück binnen marcheerden.

Zij legden stoutmoedig met 200 vrouwen het werk in de AGFA fabrieken neer in januari 1945 voor meer voedsel.

Na 3 dagen lopen tijdens de dodenmarsen gingen de vrouwen demonstratief zitten op het dorpsplein van Wolfsratshausen en vroegen om de kogel, want verder lopen zouden ze niet meer!

Velen van de 652 vrouwen hebben het Samen Eervol Overleefd!

Dit is de titel van het boek van Hans Suijs, waarin de persoonlijke ervaringen van deze vrouwen verteld wordt na onderzoek, interviews en nagelaten dagboeken, brieven en kamp relikwieën.

(c) Francis Frionnet

In de voorstelling “Overleven is Herinneren” vertellen deze vrouwen zelf het verhaal. De 28 actrices staan symbolisch voor deze 652 “vergeten” verzetsvrouwen. Regisseur Peter Meijer schreef een eerlijk en indrukwekkend verhaal, omdat de ervaringen van deze sterke vrouwen verteld moet worden. En omdat vrouwen veerkrachtiger zijn dan ze vaak denken.

Het onbekende verhaal van verzetsvrouwen in WOII, die een hoge prijs betaalden voor de Vrijheid van Nederland wordt eindelijk verteld.

Op 28, 29, 30 april en 1 mei 2022 in de Goudse Schouwburg. Kaarten? Bestel hier!

Kruizen verven

Anneke verft de kruizen voor op de jassen in Dachau

In de voorstelling gebruiken we voor de verschillende scenes; Vught, Ravensbrück en het AGFA-commando van Dachau steeds andere kleding. Onderzoeker Hans Suijs heeft zich verdiept wat er ook werkelijke gedragen werd in de concentratiekampen.

Sommige van de vrouwen, die het overleefde hebben veel details genoteerd in dagboeken, brieven en memoires. Daarnaast hebben ook de organisaties en gedenkcomités van de kampen geholpen om alles zo getrouw mogelijk na te bootsen. Hans Suijs heeft alle data verzameld en voorziet ons van deze informatie.

Anneke verft de kruizen voor op de jassen in Dachau
De ondergrond voor de rode kruizen is de kleur van de jas…

Anneke één van onze creatieve actrices verft alle stukken stof voor de kruizen die achterop de jassen zaten in Dachau. Kruizen, zodat voor iedereen herkenbaar was wie de gevangenen waren als ze zouden ontsnappen en een mikpunt om op te schieten.

28 jassen, 28 rode kruizen… en zij overleefden zelfs de dodenmarsen.

(c) F. Frionnet

75 jaar Vrijheid; hoe het begon in 2020

Inmiddels weten we dat corona behoorlijk roet in het eten gooide voor onze voorstellingen van 2020 en 2021. We hebben zelfs de voorstellingen moeten annuleren, omdat de subsidies en sponsoren zich terugtrokken in 2021.

Nu na 2 jaar is mede door het massaal doneren van de verkochten kaarten als een groep van sponsoren het toch mogelijk om de Theatervoorstellingen “Overleven is Herinneren” in de Goudse Schouwburg voor te dragen. Kaarten kunt u bestellen via de website van de Goudse Schouwburg.

Om u meer te vertellen over de inhoud en totstandkoming van de voorstellingen door onderzoeker en auteur Hans Suijs en regisseur/theatermaker Peter Meijer toon ik u toch graag nog de TV uitzending met een studiogesprek in 2020. Hoe het begon…

Na 22 maanden…

Regisseur Peter Meijer vertelt verhalen van 'echte' mensen, natuurlijk en herkenbaar

OVERLEVEN IS HERINNEREN

“Na 22 maanden stonden we dan weer op de vloer. Met elkaar, het voelt alweer vertrouwd. Als groep hebben we al veel doorleefd en zijn we ondanks corona verbonden gebleven. We zijn weer bij elkaar. Ik sta hier samen met de bedden van 3 etages hoog; net als in de barakken van Vught, Ravensbrück en Dachau. Terwijl de dames boven staan te zingen ‘maak ik de bedden op’. Om 20:00u gaan we aan de slag met oefenen in onze mooie gedoneerde ruimte van de Van Nieuwpoort Groep. De zeven nieuwe speelsters zijn al opgenomen in de groep vrouwen en ze passen zich moeiteloos aan.

Als regisseur ben ik steeds weer onder de indruk van deze spelersgroep. Het voelt als onze opdracht! Wat een gedrevenheid van ons allemaal om dit verhaal te vertellen.
We willen deze vrouwen eren: die ondanks alle pijn, honger kou en verdriet toch wisten te overleven. We vertellen hoe zij als gewone meisjes en vrouwen het verzet inrolde; niemand kan vooraf voor zo’n taak kiezen. Je doet het in die split second als je voor de keuze staat! Deze verhalen zijn onbekend gebleven en wij mogen ze vertellen, zodat we niet vergeten dat heldendaden beginnen bij het oppakken van je verantwoordelijkheid en zorg voor een ander.

En om te zorgen dat we ons blijven herinneren hoe het niet moet. Dat vrijheid niet vanzelf sprekend is en dat er vroeg of laat mensen een prijs voor betalen of betaald hebben. Op dit moment zien we de beelden van Oekraïne; een oorlog net zo zinloos en waar moedige mensen hun taak oppakken om te strijden voor de vrijheid. Hoe actueel blijft deze boodschap; dat wij hem telkens weer mogen vertellen en herinneren.

Wij vertellen de boodschap van hoop en kracht! Dat het ons allemaal soms aangrijpt hoort erbij, dat er soms tranen vloeien ook. Maar er wordt ook gelachen, gezongen en feest gevierd; ook dat hoort erbij.
Wij geven de vrouwen een naam, een gezicht!”

Kaartverkoop is gestart!

Beelden zeggen meer dan woorden alleen – Samen

Vanavond 4 mei zouden wij op de dodenherdenking in Gouda een nummer ten gehore brengen uit onze voorstelling. Helaas herdenken we vandaag allen vanuit ons eigen huis.

Ook dinsdag 5 mei wanneer we 75 jaar Vrijheid vieren doen we dit alleen, maar in gedachten toch samen. Omdat beelden meer zeggen dan woorden alleen willen wij dichtbij u onze woorden en beelden brengen om toch samen te kunnen zijn in deze bijzondere dagen én omdat het belangrijk is. De verhalen moeten we blijven vertellen, de doden blijven herinneren omdat Vrijheid nooit vanzelf sprekend is.

Met heel veel liefde voor u, van ons!

Het hele Team van de Theatervoorstelling Overleven is Herinneren.

Klik op de video om onze boodschap te bekijken.

Workshop zang en tekstbeheersing

(c) Foto’s Co van der Horst

Op je vrije zondagmiddag van Nationale Vrouwendag krijgen wij een workshop zangtechniek, stemvorming én tekstbeheersing van zangpedagoge Ingrid Kappelle.

Wat was dat leerzaam en ontzettend leuk. Met behulp van een simpel elastiekje zing je met een borstkas spanning waardoor je op toon zingt. Ingrid coacht je ook met behulp van het elastiek naar het voelen van je tekst in de juiste emotie. Het was verbazingwekkend om te horen hoe een tekst anders vorm krijgt tijdens de verschillende standen van het elastiek.

Ingrid is echt een vakvrouw met studies aan o.a. het Conservatorium van Maastricht waar zij ook jaren werkzaam was al hoofdvak docente solozang.

Wat geweldig dat zij het muziekrepertoire voor de voorstelling schreef en ons amateurs aanmoedigt het beste uit onszelf te halen. Daarnaast is Ingrid één van de actrices, die meespeelt in het stuk.

Een heerlijke invulling van de Vrouwendag!

(c) Foto’s: Monique Frionnet

Hoe bereik je 1200 mensen of meer?

De meeste mensen met wie je spreekt zijn het er over eens. Deze theatervoorstelling is bijzonder; een verhaal dat vertelt moet worden én iedereen zou moeten zien.

Zoals een medewerker van CRASH Luchtoorlog & Verzetsmuseum ’40-’45 mij zei “onze doelgroep is 17 miljoen mensen” de vraag is echter hoe bereiken wij al deze mensen?

Het is geen commerciële voorstelling; geen verdienmodel. We werken hoofdzakelijk met vrijwilligers en bijna iedereen geeft negen maanden van zijn tijd en aandacht om dit project mogelijk te maken.

Hier omheen dragen ook nog eens tientallen mannen en vrouwen het project een warm hart toe door hun bijdrage in het werven van fondsen; bouwen van de barak bedden en het deco; naaien van kleding; maken van stromatrassen gevuld met stro; aanleren van de liederen en tekst; hoofddoekjes; bij elkaar zoeken van de juiste kleding; ontwerpen van drukwerk; ontwikkeling van de website met alle berichtgeving om jou te informeren; ontwerp van de programma boekjes; het aanschrijven van de media, musea, kerken en scholen; het promoten van het boek “Samen Eervol Overleefd” van Hans Suijs en nog veel meer.

Vandaag vergadert het PR Team over het ophangen van posters en het flyeren door alle actrices in Gouda en omstreken. Al met al een behoorlijke bedrijvigheid en iedereen die zijn/haar steentje bijdraagt.

Het wordt hoe dan ook een voorstelling om nooit te vergeten en we hopen met zoveel mogelijk mensen samen stil te mogen staan; dat vrijheid een van de kostbaarste zegeningen is die we ons voor kunnen stellen.

Wil jij jouw steentje bijdragen en mensen uitnodigingen voor de voorstelling? Alvast bedankt en we hopen je te ontmoeten op 1, 2 of 3 mei 2020 om samen te herdenken én onze vrijheid te vieren!

Door: Marielle Kolster

Maatpak in Kamp Vught

Voor de theatervoorstelling Overleven is Herinneren moeten we natuurlijk ook voorzien worden van de nodige kostuums. De gevangenis overalls van Kamp Vught heeft Marina Perdijk voor haar rekening genomen.

Marina Perdijk staat voor kwaliteit, punctualiteit, efficiëntie en vakkennis. Al voor de feestdagen van 2019 heeft zij alle 28 vrouwen met een vakkundig oog bekeken. Op haar tekentafel ontstond een patroon voor de kampkleding.

Begin januari waren de eerste proefmodellen klaar en werden we allemaal zorgvuldig op gemeten. 28 totaal verschillende vrouwen, Marina zorgt dat er voor een ieder een maatpak komt. Samen met Mieke Suijs hebben zij de afgelopen weken de hand gelegd aan de overalls. Elke week rollen er weer een paar van de band. En aan alles is gedacht; een persoonlijk hangertje per persoon; een lusje met de naam en foto; een regenhoes want we spelen buiten en ook nog ruimte voor de andere persoonlijke kleding van elke vrouw. Op en top een vakwerk!

We lopen dan straks allemaal met een maatpak in Kamp Vught, weliswaar kampkleding; maar toch. Wat een contrast met de overalls die de vrouwen van het kamp in 1943 en 1944 kregen. Zij kregen er maar één toebedeeld en je moest maar zien of het paste. Iedereen kreeg een paar klompen naar de maat werd niet gekeken en velen troffen het om 2 linker of 2 rechter klompen te ontvangen. Als het lukte ruilde je. Verder moest je het er maar mee doen én uren op appél staan in de modder; zere tenen tot gevolg.

De voorstelling kan dan ook op geen enkele wijze evenaren wat de gevangen hebben moeten doorstaan. Neem de dagelijkse angst; de lange werkdagen van 06-00-18:00 zes dagen per week, de zondag een werkdag van 6 uur tot 12:00 en 6 uur strafappél; 1200 calorieën per dag te eten, koffie, thee en 1 boterham per dag; de dreiging van transport naar Duitsland; de stokslagen; de kinderen van de SS-commandanten die je op zondag tijdens het 6 uur durende strafappél stomme opdrachten geven, hoofddoek op! hoofddoek af! en als je niet gehoorzaamde dan volgde een afranseling. Niet door de Duitsers; nee door medegevangenen. Een ware hel moet dat geweest zijn…

Wij gaan je in de voorstelling meenemen naar de dagelijkse realiteit in de kampen en het transport. Je zult een glimp opvangen wat deze vrouwen doorstaan hebben. Maar ook zul je zien, horen en voelen hoe deze vrouwen samen overleefd hebben; door zang, cabaret, verzet, staking, solidariteit, zorg en steun voor elkaar. De innerlijke kracht van de vrouw wordt voelbaar als vrouwen samen één doel nastreven.

Dankzij Marina en Mieke mogen wij dat doen in onze zorgvuldig en met liefde gemaakte kleding. De voorstelling verbindt ook nu al achter de schermen. Er ontstaat een betrokkenheid met de voorstelling én met elkaar. Wanneer je samen één doel hebt word je sterk!

Bedankt Marina Perdijk en Mieke Suijs!