Ode aan de Vrouw

Kamp Vught - Verzetsvrouwen uit Theatervoorstelling Overleven is Herinneren - kaarten Goudse Schouwburg 29 april 2022, 30 april 2022, 1 mei 2022

Thema’s: Vrijheid, Moed, Veerkracht, Eensgezind, Verzetsvrouwen

Het meest onzichtbare geheim van de veerkracht van vrouwen

Het Theaterstuk Overleven is Herinneren is ontstaan tegen de achtergrond van de veelal onbekend gebleven verhalen van verzetsvrouwen. Samen Sterk!

Verzetsvrouwen hebben een veel grotere rol hebben gespeeld dan gedacht. En hadden een grotere kans om de gruwelijke concentratiekampen te overleven. Dit wordt visueel gemaakt in het theaterstuk.

Vrouwen zijn zeer veerkrachtig, verbinden zich met elkaar, tonen moed en werken met humor. Daardoor overleefden veel van de 652 verzetsvrouwen die op 6 september 1944 van Kamp #Vught, via een 3 daagse treinreis in veewagons naar #Ravensbrück reisden. Vandaar uit naar andere concentratie-/werkkampen oa een werkkamp van het #AgfaKommando; een buitenkamp van #Dachau en de dodenmarsen in mei 1945.

Het ongelofelijke verhaal over de kracht van de vrouw en de moed, die zij toonden ondanks de onmenselijke omstandigheden werpt een nieuw licht op het vrouw zijn!

Een bemoedigende gedachten dat vrouwen zelfs de meest gruwelijke omstandigheden met saamhorigheid, humor, moed en overlevingsdrang kunnen overleven. 

Een Ode aan de Kracht van de Vrouw en met respect voor de verzetsvrouwen, die hun strijd hebben gestreden voor onze Vrijheid!

Vanwege corona is de voorstelling verplaatst naar een nog onbekende datum na corona.

We zijn vastbesloten om de voorstelling ten uitvoer te brengen. Dit verhaal moet verteld worden. Het wordt een voorstelling, die je niet gauw zult vergeten.

De laatste verzetsstrijders

“Bruggen opblazen ingewikkeld? Een kind weghalen bij zijn ouders, dat is pas moeilijk. Loek Caspers (92) was tijdens de Duitse Bezetting actief in het verzet op de Utrechtse Heuvelrug. Ze bracht Joodse kinderen naar hun onderduikadres. De driejarige Carlo wilde niet met haar mee, hij huilde en krijste. “In de trein kwam een man met op z’n jas een NSB-insigne in onze coupé zitten en ik zag hem kijken. Wat te doen?” – bron: Andere Tijden

ANDERE TIJDEN

Andere Tijden geeft in 2016 onderzoek naar dan nog levende verzetsstrijders. Mannen en een paar vrouwen vertellen hun verhalen.
Dat de rol van veel vrouwen in het verzet onderbelicht bleef en de vrouwen ook nauwelijks konden spreken over hun ervaringen maakt het onderzoek naar de verhalen van de verzetsvrouwen extra lastig.

Dat ondervond ook auteur Hans Suijs in zijn zoektocht naar het oorlogsverleden van zijn tante Cis Suijs. Toch begonnen er vrouwen na al die jaren eindelijk te spreken over hun ervaringen. En het boek “Samen Eervol Overleefd” en de theatervoorstelling “Overleven is Herinneren” zijn daarvan het resultaat om deze verhalen ook aan jou door te geven.

De documentaires en verhalen die Andere Tijden heeft gevonden in 2016 kun je hier zien en lezen: https://www.anderetijden.nl/aflevering/35/De-laatste-verzetsstrijders

Zou jij het durven?

Tijdens mijn rondje hardlopen in de ochtend staan een man en een vrouw met een kinderwagen te praten. Terwijl ik langs hen loop, spreekt de man mij aan:

Ga jij rechtdoor?“. Ik antwoord dat ik dat inderdaad van plan ben. “Pas op er wordt geflitst!“, waarschuwt de man mij. Ik herken de grap en zeg: “Ik zal niet te snel gaan ;-)”. We lachen samen en ik vervolg mijn weg…

Toch laat het mij niet los. In het kader van mijn deelname aan het theaterstuk en de vele verhalen die ik lees over de oorlog en persoonlijke verhalen van vrouwen in het verzet, dwalen tijdens het lopen mijn gedachten af. Voor mij zie ik een rustig landweggetje met aan weerszijde boerderijen en huizen.

In de Tweede Wereldoorlog kozen sommige mensen ervoor om anderen te waarschuwen, te helpen en te laten onderduiken enz. En anderen niet… Zou ik het durven, zou ik het doen? En jij, zou jij het durven?

In actie komen is in de eerste plaats een reactie van je brein; dat weet ik uit eigen ervaring maar al te goed. Toen mijn zwangere zus met haar dochtertje van 1 viel tussen de rails van een naderende sneltrein ergens in de buurt van Baarn. Ik heb nooit gedacht ik ga haar redden, het enige wat tot mij drong was het beeld en de flits “dit haalt ze nooit”. Gelukkig liep het goed af. Achteraf moest ik in het reine komen met het feit, dat ik zonder na te denken een groot risico genomen had, namelijk dat mijn kinderen zonder moeder op zouden moeten groeien.

Bij de EHBO is de eerste regel, die je leert: zorg voor je eigen veiligheid. En daar stond ik dan… omdat het allemaal goed afliep kan ik achteraf zeggen: “ik heb het juiste gedaan”.

Het ligt het natuurlijk veel genuanceerder dan mijn eerste gedachten wel of niet iets doen. Niets doen betekende in de oorlog niet dat ze niet om anderen gaven, misschien beschermde ze juist de mensen van wie ze hielden.

Wat jij of ik zou doen, dat ontdekken we pas wanneer zich iets voordoet. Wanneer jouw hulp gevraagd wordt door een ander in nood. Ieder overlevingsmechanisme werkt anders; je hebt vluchters, vechters en frezers. En zelfs de situatie bepaalt welke rol je speelt.

Wat wel heel belangrijk is: is dat we er bij stil staan en er over nadenken. Wat zou ik willen doen, wanneer iemand mij om hulp vraagt? Als ik getuige ben van een levensbedreigende situatie of onrechtvaardigheid? Door er bewust over na te denken zal je brein in situaties van nood geneigd zijn om in actie te gaan.

Dat is de reden, dat wij moeten blijven herinneren. De verhalen van de oorlog, de verzetsmannen en vrouwen, de overlevenden moeten blijven herdenken, zien en overdenken. Zelfbewust worden; dat je je ogen en oren goed open hebt en dat in actie komen alertheid vraagt om te zien wat nodig is.

Wat er in de oorlog en in de kampen is gebeurt is onvoorstelbaar, onvertelbaar en toch blijven we herinneren. In de theatervoorstelling vertellen wij daarom de persoonlijke ervaringen van de gevangenen. Over hoe zij het verzet in rolden en samen eervol overleefden.

Kom 1, 2 of 3 mei naar de Theatervoorstelling Overleven is Herinneren en ervaar de kracht van elkaar steunen en supporten. En hoor over de impact die het heeft in het leven van een ander wanneer je elkaar durft te helpen.

Opdat jij en ik het lef en de moed hebben om anderen te helpen als zij dat nodig hebben, omdat support en steun ons sterk maakt om samen te overleven…

Kaartjes koop je hier

Door: Marielle Kolster

Goed Nieuws de voorstelling gaat door in 2022!


Het onbekende verhaal van hoe dappere verzetsvrouwen sámen streden voor vrijheid én samen met lef en moed eervol 3 concentratiekampen overleefden door de handen ineen te slaan.

Het verhaal:

In het hele theaterstuk komen alleen vrouwen voor: 28 om precies te zijn. Zij staan voor een groep van 652 verzetsvrouwen, die in kamp Vught zaten en in september 1944 op transport werden gezet naar Ravensbrück, Dachau en zelfs op dodenmars moesten. Het onderzoek naar dit materiaal is uitgevoerd door Hans Suijs voor zijn boek “Samen Eervol Overleefd”. Het boek is half januari 2020 verschenen. Peter Meijer; theatermaker heeft daar een theatervoorstelling van gemaakt.

“Dit project is misschien wel de meest intense die ik ooit heb gemaakt” zegt regisseur Peter Meijer.

Het stuk vraagt heel veel van de actrices vooral het inleven in de soms heftige scènes valt soms zwaar. Zij zijn allemaal amateurs en hun rollen zijn gebaseerd op de werkelijke vrouwen, die dit hebben meegemaakt. Het decor zal minimaal zijn en je wordt als kijker geconfronteerd met de omstandigheden, die ons ergens in de verte mee zullen nemen naar wat de verzetsvrouwen hebben meegemaakt.

In “Overleven is Herinneren” zien we hoe het kampsysteem er op gericht was om de vrouwen hun identiteit te ontnemen. Ze werden een nummer in het systeem, zonder naam. Kenmerkend voor deze vrouwen was niet alleen hun kracht om te willen overleven, maar ook hun dapperheid om zich niet te laten breken door als groep solidair aan elkaar te zijn. Zoals onder andere te zien is in hun optreden om als groep met opgeheven hoofd de hel van Ravensbrück zingend en marcherend te betreden.

De overlevingsdrang om samen te overleven en de omstandigheden het hoofd te bieden is sterk. Om moed te houden in bange uren zingen zij samen liederen. Ook de zorg, steun en support voor en aan elkaar heeft gemaakt dat velen hen het hebben overleefd.

Helaas hebben maar weinigen gesproken over de verschrikkingen, hun moed en doorzettingsvermogen; waardoor de rol en de veerkracht van de verzetsvrouwen lang onderbelicht zijn gebleven.

Het theaterstuk geeft de vrouwen een gezicht en karakter. Hun verhaal bemoedigt ons ook vandaag de dag. Dat ondanks ellende er altijd hoop is en dat overleven van de moeilijkst voorstelbare situaties mogelijk is door de innerlijke overlevingskracht, moed en support van elkaar en anderen.

Ter ere van de verzetsvrouwen, die streden voor onze Vrijheid.